Kodi pali mapulaneti ena omwe malo ake ali ofanana ndi athu? Chifukwa cha kupita patsogolo kwa ukadaulo wazachilengedwe, tsopano tikudziwa kuti pali mapulaneti akutali. Phunziro latsopano likuwonetsa kuti ma expanes ena omwe ali m'chilengedwe chonsechililizolemera zamlengalenga. Chifukwa chokwanira kukula kwa mapulaneti mu dzuwa ndi zokhudzana ndichililizomwe zili. Kupeza kumeneku kungatithandize kuti timvetsetse chilengedwe.

Chinsinsi chokhudza kupatuka kwa mapulaneti owonjezera

Sizinali mpaka 1992 kuti exoplanet yoyamba itapezeka. Cholinga chomwe chidatenga nthawi yayitali kuti mupeze mapulaneti kunja kwa dzuwa ndikuti amaletsedwa ndi nyenyezi. Chifukwa chake, akatswiri a zakuthambo abwera ndi njira yochenjera yopezera ma expalage. Imayang'ana kuchepera kwa mzere wa nyengo chisanachotse nyenyezi yake. Mwanjira imeneyi, tsopano tikudziwa kuti mapulaneti ali ponseponse ngakhale kunja kwa dzuwa. Osachepera theka la dzuwa ngati nyenyezi zimakhala ndi kukula kwa pulaneti imodzi kuchokera padziko lapansi kupita ku Neptune. Mapulaneti awa amakhulupirira kuti ali ndi "halidern" ndi "helium" zachilengedwe, zomwe zimasonkhanitsidwa kuchokera pampweya ndi fumbi kuzungulira nyenyezi pakubadwa.

Koma mosadabwitsa, kukula kwa mabungwe okalamba kumasiyana pakati pa magulu awiriwa. Imodzi ili pafupifupi 1.5 nthawi yofanana ndi dziko lapansi, ndipo inayo ndi yoposa kawiri padziko lapansi. Ndipo pazifukwa zina, palibe chilichonse pakati. Kupatuka kumeneku kumatchedwa "chigwa cha Ruus Valley". Kuthetsa chinsinsi ichi kumatithandiza kuti timvetsetse mapangidwe athu komanso kusinthika kwa mapulaneti.

Ubale pakatichililindi kupatuka kwa mapulaneti owonjezera

Mpaka umodzi ndikuti kupatuka kwapamwamba (Valley) kwa mapulaneti owonjezera kumakhudzana ndi dziko la pulaneti. Nyenyezi ndi malo oyipa kwambiri, pomwe mapulaneti amawonongeka nthawi zonse ndi X-rays ndi magetsi a ultraviolet. Amakhulupilira kuti izi zidavula mlengalenga, ndikusiya mwala wachichepere. Chifukwa chake, Isake Muskie, wophunzitsira ku Yunivesite ya Michigan, ndi a Leslie Rogers, omwe adaganiza zophunzira izi

Kuti mumvetsetse mavuto obwera chifukwa cha kutentha ndi kununkhira kwa dziko lapansi, adagwiritsa ntchito deta ya ndege ndi malamulo akuthupi kuti apange mawonekedwe ndikuyendetsa ma 70000. Adapeza kuti, mabiliyoni a zaka atapanga mapulaneti, hydrogen ndi umisala watomiki usanathechilili. Zoposa 40% za mlengalenga wa dziko lapansi zitha kupangidwachilili.

Kumvetsetsa mapangidwe ndi chisinthiko cha mapulaneti ndi chinthu chofunikira pakupeza kwa moyo wowonjezera

Kuti mumvetsetse mavuto obwera chifukwa cha kutentha ndi kununkhira kwa dziko lapansi, adagwiritsa ntchito deta ya ndege ndi malamulo akuthupi kuti apange mawonekedwe ndikuyendetsa ma 70000. Adapeza kuti, mabiliyoni a zaka atapanga mapulaneti, hydrogen ndi umisala watomiki usanathechilili. Zoposa 40% za mlengalenga wa dziko lapansi zitha kupangidwachilili.

Kumbali inayo, mapulaneti omwe ali ndi haidrojeni ndipochililikhalani ndi zokulitsa mlengalenga. Chifukwa chake, ngati mlengalenga akadalipo, anthu amaganiza kuti ndi gulu lalikulu la mapulaneti. Mapulaneti onsewa amatha kutentha, kuwonekera kuwongolera kwambiri, ndipo khalani ndi zovuta kwambiri. Chifukwa chake, kupezeka kwa moyo kumawoneka ngati kosatheka. Koma kumvetsetsa momwe mapangidwe a pulaneti kumatithandizira kuneneratu zomwe mapulaneti alipo komanso zomwe akuwoneka. Itha kugwiritsidwanso ntchito kufunafuna ma expolangets omwe akuswana.